Milieu Sint Maarten: 25% minder begroeiing sinds 1956

Het doel van deze studie van de vegetatie van het eiland is het stimuleren van ruimtelijke planning en stedenbouwkundige strategieën om de resterende gevoelige ecologische landschapseenheden te beschermen en te verbinden.

In opdracht van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening, Milieu en Infrastructuur (VROMI) van Sint Maarten toont een kleurenvegetatiekaart van CARMABI (Caribbean Research and Management of Biodiversity) en Wageningen University & Research (Nederland) een afname van 25% in de totale vegetatiebedekking aan de Nederlandse kant van het eiland sinds 1956. Een afname die kan worden toegeschreven aan massale verstedelijking en toeristische ontwikkeling, overbegrazing door geïntroduceerde zoogdieren (geiten), de impact van orkanen en het nadelige effect van invasieve plantensoorten.

“Vegetatiekartering is een handig hulpmiddel om inzicht te krijgen in de staat van de biodiversiteit en de soortensamenstelling van een bepaald gebied (bijvoorbeeld een eiland). Deze kaarten worden gebruikt door een grote verscheidenheid aan actoren, van wetenschappers tot beleidsmakers, en zijn essentieel voor ruimtelijke ordening en het ontwerpen van natuurbeschermings- en beheerstrategieën. Dat stelt de Dutch Caribbean Nature Alliance.

Deze tool is des te relevanter in een gebied als het eiland Saint-Martin, waar meer dan 100 soorten leven die alleen op de Kleine Antillen voorkomen, en twaalf alleen op het eiland. Bovendien behoren de vegetatietypes die geassocieerd worden met het heuvelachtige landschap (het dominante landschap van Saint-Martin) tot de meest bedreigde ecosystemen in Latijns-Amerika en de wereld.

“Goed ontwikkelde natuurlijke vegetatie speelt een essentiële rol bij het waarborgen van evenwichtige en gezonde ecosystemen. Gebieden met dergelijke vegetatie beïnvloeden bodemeigenschappen, voorkomen erosie, helpen bij het vasthouden van water en bieden belangrijke buffers tussen land en zee (voorkomen van schade aan koraalriffen door sedimentatie). Om nog maar te zwijgen over het belang dat ze spelen bij het verstrekken van voedsel en onderdak aan een grote verscheidenheid aan dierenpopulaties die inheems zijn op het eiland. » herinnert aan de Dutch Caribbean Alliance.

Vijf verschillende soorten vegetatie - gevonden in kustgebieden - zijn de afgelopen decennia totaal verdwenen. De onderlinge afhankelijkheid van ecosystemen op de eilanden maakt ze kwetsbaar voor de gevolgen van verlies en versnippering van leefgebieden en voor de negatieve gevolgen van begrazing door geïntroduceerde grazende zoogdieren en invasieve plantensoorten. Natuurlijk mogen we de schadelijke effecten van orkanen en de opwarming van de aarde niet vergeten.

Hoewel er enige regeneratie heeft plaatsgevonden, is het algemene proces dat voor Sint-Maarten wordt waargenomen dat van het verlies van natuurlijke en semi-natuurlijke vegetatiegebieden. De grootste verdwijning vond plaats in de westelijke delen van het eiland, die in 1956 werden gekenmerkt door de aanwezigheid van twee soorten groenblijvende vegetatie.

“In het Terres Basses-gebied is in 1956 een soort climax groenblijvende vegetatie die een groot deel van het gebied bedekte bijna volledig verdwenen, met uitzondering van een zeer klein gebied dat nog steeds aanwezig is maar ernstig wordt bedreigd. Grote gebieden ten westen van de oostelijke heuvelrug zijn verloren gegaan. Er is waargenomen dat de algemene trend aantoont dat heuvels regenereren terwijl laaggelegen en kustgebieden in een sneller tempo degraderen, wat resulteert in een netto verlies van vegetatie. Deze trend toont de economische verschuiving aan van voornamelijk landbouwpraktijken naar een economie die sterk afhankelijk is van toerisme. Kunnen we lezen in deze studie.

Naar een duurzamere toekomst voor Sint-Maarten

Ook voor andere Nederlands Caribische eilanden zijn door Carmabi vegetatiekaarten gemaakt, vergelijkbaar met die in dit rapport. Dit omvat kaarten van Curaçao (1997), Bonaire (2005), Sint-Eustache (2014) en Saba (2016). Sinds de jaren tachtig is ruimtelijke ordening een hot topic geworden, en het begrijpen van de huidige staat van landgebieden op elk eiland is essentieel voor zowel duurzame landontwikkeling als voor de implementatie van instandhoudingsstrategieën en catering.

Het rapport eindigt met vijf aanbevelingen om te werken aan een efficiënter beheer van de terrestrische natuur op het eiland: het opzetten van een netwerk van beschermde gebieden, het beheersen van loslopende dieren, het beschermen van bedreigde plantensoorten, een actieplan tegen invasieve soorten en langetermijnmonitoring van vegetatie.

De bevindingen van dit rapport onderstrepen het belang van het beschermen en verbinden van zeldzame en individuele landschapseenheden, zoals die in de Terres Basses en op de zeldzame stranden met nog natuurlijke vegetatie. Ook is duidelijk dat de karakteristieke landschappelijke ecologische eenheden van de hoge heuvels een hoge instandhoudingswaarde hebben die om bescherming vraagt.

7,712 totaal bekeken